H κλιματική κρίση είναι εμφανέστατη σε όλη πια την Ευρώπη, με ιδιαίτερη ένταση στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Το κοκτέιλ υψηλών θερμοκρασιών, θυελλωδών ανέμων και υψηλής ξηρασίας αναπόφευκτα οδηγεί σε πυρκαγιές. Και αυτή είναι μια πραγματικότητα που καλούμαστε να διαχειριστούμε και ως Κράτος και ως κοινωνία. Το γενικό συμπέρασμα που βγαίνει από τις τελευταίες πυρκαγιές, κυρίως αυτή στην Αθήνα, είναι ότι, μέσα από επώδυνες και επαχθείς εμπειρίες, μαθαίνουμε γρήγορα, προσαρμοζόμαστε, εξελισσόμαστε και γινόμαστε αποτελεσματικότεροι στην πρόληψη και την αντιμετώπιση» τόνισε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
Αναλυτικά, η εισαγωγική τοποθέτηση από τον Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Γιάννη Οικονόμου στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών και των ανταποκριτών ξένου Τύπου
Καλό μεσημέρι.
Για τις τελευταίες πυρκαγιές στη χώρα μας
H κλιματική κρίση είναι εμφανέστατη σε όλη πια την Ευρώπη, με ιδιαίτερη ένταση στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Το κοκτέιλ υψηλών θερμοκρασιών, θυελλωδών ανέμων και υψηλής ξηρασίας αναπόφευκτα οδηγεί σε πυρκαγιές. Και αυτή είναι μια πραγματικότητα που καλούμαστε να διαχειριστούμε και ως Κράτος και ως κοινωνία.
Το γενικό συμπέρασμα που βγαίνει από τις τελευταίες πυρκαγιές, κυρίως αυτή στην Αθήνα, είναι ότι, μέσα από επώδυνες και επαχθείς εμπειρίες, μαθαίνουμε γρήγορα, προσαρμοζόμαστε, εξελισσόμαστε και γινόμαστε αποτελεσματικότεροι στην πρόληψη και την αντιμετώπιση. Είναι αδύνατον να αποφύγουμε τις πυρκαγιές και τις συνεπακόλουθες ζημιές που έρχονται από αυτές, αλλά είμαστε πια ικανότεροι τόσο στην πρόληψη όσο και στη διαχείρισή τους, στην προστασία της ανθρώπινης ζωής στην διασφάλιση των περιουσιών των ανθρώπων και στη προστασία των δημόσιων υποδομών. Τρανή απόδειξη της προόδου που σημειώθηκε είναι ότι καταφέραμε, μέσα σε πολύ δύσκολε καιρικές συνθήκες, να ελέγξουμε μια τεράστια περιαστική πυρκαγιά μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες. Η γρηγορότερη περιστολή της φωτιάς συνεπάγεται μικρότερες ζημιές. Άρα είναι πολύ σημαντικός ο χρόνος τη αντίδρασης.
Ειδικότερα, τις τελευταίες ημέρες αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις εξαιτίας των πυρκαγιών που εκδηλώνονται κάτω από συνθήκες που ευνοούν την ραγδαία επέκτασή τους όπως ανέλυσα και παραπάνω. Μόνο την τελευταία εβδομάδα είχαμε 390 δασικές πυρκαγιές και η Πυροσβεστική Υπηρεσία έρχεται καθημερινά αντιμέτωπη με 50 έως 70 φωτιές.
Οι περισσότερες αντιμετωπίζονται επιτυχώς και περιστέλλονται προτού πάρουν μεγαλύτερες διαστάσεις. Κάποιες ωστόσο, όπως αυτές στην Πεντέλη, τα Μέγαρα και τη Σαλαμίνα, πήραν μεγαλύτερη έκταση. Είναι άλλωστε πρακτικά αδύνατον -όπως αποδεικνύεται και σε ολόκληρο τον κόσμο- να υπάρχει σε κάθε περίπτωση κατάσβεση της πυρκαγιάς μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Έχουμε μπροστά μας ένα δύσκολο Καλοκαίρι και κινούμαστε σταθερά στο τρίπτυχο: Πρόληψη, προετοιμασία, ετοιμότητα.
Ιδιαίτερα δύσκολη ήταν η φωτιά που ξεκίνησε προχθές από τη Πεντέλη, καθώς μπήκε πολύ γρήγορα και με μεγάλη ταχύτητα στον αστικό ιστό. Η φωτιά εξελισσόταν σε μια περιοχή που συνδυάζεται η πυκνή δόμηση με την ύπαρξη βλάστησης. Σύμφωνα με τον Μετεωρολογικό Σταθμό Πεντέλης οι άνεμοι τα ξημερώματα της Τετάρτης έφτασαν τα 113 χλμ. ανά ώρα, κάτι που ισοδυναμεί με 11 μποφόρ, ενώ χθες έφταναν τα 7 μποφόρ με ριπές ανέμου που ξεπερνούσαν τα 100 χλμ την ώρα.
Όλοι οι αρμόδιοι -όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης- έκαναν το καλύτερο δυνατό με πολύ γρήγορη και έγκαιρη παρουσία, με μεγάλη κινητοποίηση και κυρίως με πολύ καλύτερο συντονισμό σε σχέση με αυτόν που υπήρχε στο παρελθόν. Ήταν εμφανές στο κάθε αντικειμενικό παρατηρητή ότι υπήρχε σχέδιο, ψυχραιμία και επαγγελματισμός στη διαχείριση των πύρινων μετώπων.
Όλες οι διαθέσιμες δυνάμεις στη μάχη
Η κινητοποίηση των δυνάμεων πυρόσβεσης έγινε άμεσα και συντονισμένα. Στην περίπτωση της φωτιάς στην Πεντέλη, επιχειρούσαν 485 πυροσβέστες, με 28 ομάδες πεζοπόρων τμημάτων και 120 οχήματα, ενώ για την παρακολούθησή της το Πυροσβεστικό Σώμα είχε αναπτύξει και drones. Επιχειρούσαν παράλληλα περιοδικά 15 αεροσκάφη και 9 ελικόπτερα εκ των οποίων το ένα για εναέριο συντονισμό. Οι Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν στην επιχείρηση πυρόσβεσης με δύο ομάδες «ΔΕΥΚΑΛΙΩΝ», ενώ παράλληλα, ανέπτυξαν επιπλέον περιπολίες μαζί με την Ελληνική Αστυνομία σε Πάρνηθα και Υμηττό.
Συνδρομή παρείχαν επίσης δυνάμεις της Δασικής Υπηρεσίας, του ΕΚΑΒ, και των τοπικών φορέων, ενώ η Ελληνική Αστυνομία είχε διαθέσει συνολικά 626 Αστυνομικούς με 232 οχήματα. Την προσπάθειά τους συνέδραμαν εθελοντές του Πυροσβεστικού Σώματος, εθελοντικές ομάδες της Πολιτικής Προστασίας και η Περιφέρεια Αττικής. Αξίζουν θερμά και ειλικρινή συγχαρητήρια σε όλες και όλους για την αυταπάρνηση, την αυτοθυσία και τον επαγγελματισμό που επέδειξαν για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.
Έμφαση στην προστασία της ανθρώπινης ζωής
Πρώτη προτεραιότητα και σε αυτή την πυρκαγιά-σύμφωνα με την πάγια αρχή της Κυβέρνησης- είναι η διασφάλιση της ανθρώπινης ζωής, και κατόπιν η προστασία κρίσιμων δημόσιων υποδομών ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία του Κράτους, καθώς και της περιουσίας των πολιτών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην προληπτική απομάκρυνση πολιτών από περιοχές και δομές που αντιμετώπιζαν ενδεχόμενο κίνδυνο σε μια πυρκαγιά που έτρεχε με αυτή την ταχύτητα ανέμου που περιέγραψα προηγουμένως. Αναπτύχθηκαν για το σκοπό αυτό δύσκολες, αλλά καλά οργανωμένες επιχειρήσεις, καθώς αφενός απαιτείται διασφάλιση ασφαλών οδών διαφυγής, σε σωστές κατευθύνσεις, ώστε να αποφευχθούν μοιραία λάθη σε αυτά που βιώσαμε στο παρελθόν και αφετέρου ήταν δύσκολες οι επιχειρήσεις αυτές διότι σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει απροθυμία απομάκρυνσης από τους κατοίκους.
Στην προσπάθεια αυτή ιδιαίτερα σημαντική ήταν η λειτουργία του «112» μέσω του οποίου οι πολίτες συγκεκριμένων περιοχών ενημερώνονταν τόσο για την ανάγκη απομάκρυνσης, όσο και για την περιοχή προς την οποία έπρεπε να κινηθούν. Πρέπει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση της πυρκαγιάς στη Πεντέλη πραγματοποιήθηκαν οργανωμένες απομακρύνσεις πολιτών σε μια έκταση που αφορά πάνω από 90.000 κατοίκους.
Μείζονος σημασίας στην προσπάθεια αυτή υπήρξε -και πρέπει να τονιστεί και να αναδειχθεί- η συμβολή της Αστυνομίας που μετείχε τόσο στην ενημέρωση και την υπόδειξη της ανάγκης για απομάκρυνση, όσο και στην καθοδήγηση των ανθρώπων. Στην προσπάθεια συμμετείχε επίσης και το ΕΚΑΒ, το οποίο μετέφερε για προληπτικούς λόγους 50 άτομα κυρίως συμπολίτες μας από μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και άτομα με αναπηρία.
Για άλλη μια φορά, αποδείχθηκε ότι οι ειδοποιήσεις με το «112», η πρακτική των οργανωμένων εκκενώσεων με την συνδρομή των αστυνομικών δυνάμεων, οι οδηγίες ασφαλούς διαφυγής σε χιλιάδες συμπολίτες μας σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις που απειλούνταν από τις πυρκαγιές, καθώς και οι πληροφορίες για δρόμους στους οποίους έχει διακοπεί η κυκλοφορία, αποδίδει και έχει ως αποτέλεσμα να σώζονται ανθρώπινες ζωές.
Υπενθυμίζεται ότι η συγκρότηση ενός συστήματος που θα χρησιμοποιούσε τον διεθνή αριθμό έκτακτης ανάγκης, το «112» για την έγκαιρη ενημέρωση και καθοδήγηση των πολιτών ήταν μία από τις προσωπικές δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που έγινε πραγματικότητα σε ελάχιστο χρόνο και έκτοτε αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμη για την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Τέτοιες επιχειρήσεις σπανίζουν σε παγκόσμια κλίμακα, σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, και δείχνουν τη σοβαρή και επαγγελματική δουλειά που γίνεται από την Κυβέρνηση και τις δημόσιες Αρχές, με την κεντρική καθοδήγηση του Υπουργείου που προΐσταται ο κ. Στυλιανίδης.
Όπως προείπα, καμιά φυσική καταστροφή δεν μας αφήνει αλώβητους. Και τώρα οι ζημιές, παρότι είναι μικρότερες του αναμενομένου εξαιτίας της σφοδρότητας των ανέμων, θα αντιμετωπιστούν, δεν μπορούν να υποτιμηθούν, θα αξιολογηθούν και το Κράτος θα κάνει αυτό που πρέπει πάντα. Μετά την περσινή δυσάρεστη εμπειρία του Καλοκαιριού, έχουμε αναπτύξει ένα πλήρη και αποτελεσματικό μηχανισμό καταγραφής και αποτίμησης των ζημιών, αλλά και αποζημίωσης των πολιτών.
Πρώτα απ’ όλα για τους πολίτες που επλήγησαν από την πυρκαγιά, από την πρώτη στιγμή, έχει εξασφαλιστεί δωρεάν προσωρινή φιλοξενία. Παράλληλα, έχει ήδη ξεκινήσει η καταγραφή των ζημιών στην πληγείσα περιοχή, από μηχανικούς του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Στο μεταξύ προχωρούν με πολύ εντατικούς ρυθμούς και οι εργασίες αποκατάστασης της ηλεκτροδότησης. Για το σκοπό αυτό έχουν ενεργοποιηθεί πάνω από 400 τεχνικοί και 150 οχήματα και μηχανήματα έργου. Μέχρι χθες το απόγευμα είχαν επανηλεκτροδοτηθεί 10.700 καταναλωτές και οι περισσότεροι από τους υποσταθμούς που είχαν τεθεί εκτός λειτουργίας. Η αποκατάσταση συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς.
Σήμερα, ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό Χρήστος Τριαντόπουλος θα κάνει ανακοινώσεις για την παροχή κρατικής υποστήριξης στους πληγέντες. Επίσης, όπως ξέρετε ο Πρωθυπουργός επισκέφτηκε το πρωί τις πληγείσες περιοχές.
Σε ό,τι αφορά τα αίτια για την πυρκαγιά στη Πεντέλη αυτή τη στιγμή έχουν αποκλειστεί ο κεραυνός και το βραχυκύκλωμα, ενώ όλα τα άλλα ενδεχόμενα διερευνώνται. Το έργο αυτό έχει αναλάβει η Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού και έχει ήδη αναπτύξει κλιμάκια για την διερεύνηση των αιτιών της πυρκαγιάς.
Ακραίες καιρικές συνθήκες με καταστροφικές φωτιές στη Νότια και Δυτική Ευρώπη
Για να υπάρχει μια αίσθηση για το τι συνεπάγεται η κλιματική αλλαγή, αλλά και τις τραγικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης που βρίσκεται αντιμέτωπος όλος ο πλανήτης θέλω να αναφερθώ στις καταστροφικές φωτιές σε Ισπανία, Γαλλία και Πορτογαλία, αλλά και στη Μ. Βρετανία και την Ιταλία. Καύσωνας και φωτιές στις χώρες αυτές έχουν ως αποτέλεσμα εκατοντάδες νεκρούς, δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένους και εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα γης να έχουν γίνει στάχτη.
Στη Γαλλία οι μετεωρολόγοι μιλούν για «σκηνές αποκάλυψης λόγω του καύσωνα», ενώ στην Ισπανία, ο Ισπανός Πρωθυπουργός ο κ. Σάντσες, δήλωσε ότι «η κλιματική αλλαγή σκοτώνει ανθρώπους, σκοτώνει το οικοσύστημά μας, σκοτώνει τη βιοποικιλότητα». Ακόμη και στη Μεγάλη Βρετανία λόγω της πρωτοφανούς ζέστης είχαμε πυρκαγιές κοντά στο Λονδίνο, όπου δεκάδες σπίτια τυλίχτηκαν στις φλόγες και ορισμένα έχουν καταστραφεί ολοσχερώς. Μεγάλες φωτιές έχουν εκδηλωθεί επίσης και στην Ιταλία όπου τα μέτωπα ήταν εκτεταμένα και εκκενώθηκαν οικισμοί. Στη Γαλλία από την αρχή της χρονιάς, εκτιμάται πως έχουν καεί πάνω από 320.000 στρέμματα γης, στην Ισπανία, έχουν γίνει στάχτη περίπου 1,2 εκατομμύρια στρέμματα και στην Πορτογαλία πάνω από 550.000 στρέμματα.
Αντιλαμβάνεται ο καθένας λοιπόν ότι το πρόβλημα είναι τεράστιο, είναι παγκόσμιο και το μόνο για το οποίο δεν προσφέρεται είναι η μικροπολιτική αντιπαράθεση. Η Ευρώπη οφείλει να δράσει συντονισμένα και γρήγορα για την αναστροφή της κλιματικής κρίσης. Η Κυβέρνησή μας, η χώρα μας έχει κάνει μεγάλα βήματα στην κατεύθυνση αυτή, έχει εκπονήσει έγκαιρα και υλοποιεί γρήγορα ένα εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Αλλά η λύση δεν μπορεί να δοθεί σε εθνικό επίπεδο, γιατί το πρόβλημα είναι υπερεθνικό και τεράστιο.
Σχέδιο Νόμου για τη «Σύσταση της Δικαστικής Αστυνομίας»
Κλείνοντας να σημειώσω ότι κατατέθηκε στη Βουλή το Σχέδιο Νόμου για τη «Σύσταση της Δικαστικής Αστυνομίας». Εισάγει στο εθνικό δικαστικό σύστημα βέλτιστες πρακτικές για τη στελέχωση των δικαστηρίων που εφαρμόζονται σε προηγμένα δικαστικά συστήματα. Παράλληλα, με τις διατάξεις του νομοσχεδίου ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα των δικαστικών λειτουργών, των δικαστικών υπαλλήλων και του νομικού κόσμου της χώρας.
Η Δικαστική Αστυνομία ιδρύεται ως αυτοτελές Σώμα που θα υπάγεται στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και θα στελεχώνεται τόσο από ένστολο όσο και από πολιτικό-επιστημονικό προσωπικό. Στα βασικά καθήκοντα του ένστολου τμήματος της Δικαστικής Αστυνομίας περιλαμβάνονται η φύλαξη των δικαστικών μεγάρων και η εκτέλεση ποινικών αποφάσεων και επιδόσεων δικογράφων. Στα βασικά καθήκοντα του πολιτικού-επιστημονικού προσωπικού της Δικαστικής Αστυνομίας περιλαμβάνεται η διενέργεια προανακρίσεων και προκαταρκτικών εξετάσεων, η σύνταξη επιστημονικών-τεχνικών εκθέσεων επί ζητημάτων υποθέσεων που εκκρεμούν ή που ζητείται η διενέργεια αυτού του είδους της δραστηριότητας, όταν κρίνεται αυτό αναγκαίο από τις δικαστικές και εισαγγελικές αρχές, η μετάφραση και διερμηνεία από και προς την ελληνική γλώσσα εγγράφων και δικογράφων στο πλαίσιο της διαδικασίας.
Με τη δημιουργία του πολιτικού-επιστημονικού κλάδου προβλέπεται η πρόσληψη επιστημονικού προσωπικού, το οποίο θα παρέχει τις εξειδικευμένες επιστημονικές γνώσεις του σε κρίσιμους τομείς και σε ζητήματα επί εκκρεμών δικών, επικουρώντας ουσιαστικά τους δικαστές και τους εισαγγελείς στο έργο τους. Όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει και εμπράκτως αποδεικνύουμε για μια ακόμη φορά στηρίζουμε και ενισχύουμε την ελληνική Δικαιοσύνη, έναν πυλώνα της ποιότητας της Ελληνικής Δημοκρατίας.
